Rozwód jest trudnym i emocjonalnie obciążającym procesem. W polskim prawie istnieje możliwość przeprowadzenia rozwodu zarówno bez orzekania o winie, jak i z orzekaniem o winie jednego lub obojga małżonków. Wielu klientów mojej kancelarii zastanawia się, kiedy można wystąpić o rozwód z orzekaniem o winie oraz jakie skutki pociąga to za sobą. W niniejszym artykule wyjaśniamy te zagadnienia, wskazując, w jakich sytuacjach warto rozważyć takie rozwiązanie.
Podstawy prawne rozwodu w Polsce
Zgodnie z art. 56 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (KRiO), sąd może orzec rozwód, jeżeli między małżonkami nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia.
Rozkład pożycia oznacza zerwanie trzech więzi łączących małżonków:
✅ więzi duchowej (emocjonalnej),
✅ więzi fizycznej (intymnej),
✅ więzi gospodarczej (prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego).
W przypadku gdy sąd stwierdzi, że nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia, może orzec rozwód — przy czym dodatkowo bada, czy rozwód nie jest sprzeczny z dobrem wspólnych małoletnich dzieci oraz czy nie narusza zasad współżycia społecznego.
Rozwód z orzekaniem o winie — kiedy jest możliwy?
Co do zasady, każdy z małżonków może żądać orzeczenia rozwodu z orzekaniem o winie drugiego małżonka lub obojga małżonków. Można tego żądać już w pozwie rozwodowym — wystarczy w treści pozwu zaznaczyć, że wnosimy o orzeczenie rozwodu z ustaleniem winy.
Najczęściej powodem wystąpienia o rozwód z orzekaniem o winie są sytuacje, w których jeden z małżonków:
➡️ dopuścił się zdrady małżeńskiej,
➡️ stosował przemoc fizyczną lub psychiczną,
➡️ uporczywie nie łożył na utrzymanie rodziny,
➡️ opuszczał rodzinę, porzucając obowiązki rodzinne,
➡️ rażąco naruszał obowiązki wynikające z małżeństwa (np. nadużywanie alkoholu, narkotyków, hazard).
Warto podkreślić, że rozwód z orzekaniem o winie nie jest ograniczony wyłącznie do najcięższych przewinień. Każde zawinione zachowanie, które przyczyniło się do rozkładu pożycia małżeńskiego, może być podstawą żądania orzeczenia rozwodu z winy jednego lub obojga małżonków. Dlatego też warto przed decyzją o złożeniu pozwu skonsultować się z adwokatem specjalizującym się w prawie rodzinnym.
Kiedy warto rozważyć rozwód z orzekaniem o winie?
Z punktu widzenia praktyki naszej kancelarii, decyzja o wniesieniu pozwu z żądaniem ustalenia winy powinna być przemyślana. Taki proces bywa dłuższy i bardziej emocjonalnie obciążający niż rozwód bez orzekania o winie.
Rozwód z orzekaniem o winie warto rozważyć w szczególności wtedy, gdy:
🔹 małżonek dopuścił się rażącego naruszenia obowiązków małżeńskich,
🔹 chcemy udowodnić w sądzie, że rozkład pożycia nastąpił wyłącznie z winy drugiej strony,
🔹 potrzebujemy tego rozstrzygnięcia do dalszych roszczeń alimentacyjnych (np. o alimenty na małżonka).
Konsekwencje orzeczenia rozwodu z winy
Rozwód z orzekaniem o winie niesie za sobą kilka istotnych skutków prawnych:
✅ Obowiązek alimentacyjny
Małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia może być zobowiązany do płacenia alimentów na rzecz małżonka niewinnego, jeśli ten znalazł się w niedostatku (art. 60 § 2 KRiO). Co więcej, nawet jeśli małżonek niewinny nie jest w niedostatku, może domagać się alimentów w sytuacji, gdy rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie jego sytuacji materialnej.
✅ Wpływ na reputację
Wyrok rozwodowy z orzeczeniem o winie ma charakter publiczny i może wpływać na reputację małżonka uznanego za wyłącznie winnego.
✅ Brak obowiązku alimentacyjnego dla małżonka wyłącznie winnego
Małżonek uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia nie może domagać się alimentów od drugiego małżonka — nawet jeśli znalazłby się w niedostatku (art. 60 § 3 KRiO).
✅ Wpływ na kontakty z dziećmi
Chociaż orzeczenie o winie nie ma bezpośredniego wpływu na władzę rodzicielską, w praktyce bywa argumentem w sprawach o kontakty lub alimenty na dziecko.
Przebieg procesu rozwodowego z orzekaniem o winie
Proces rozwodowy z orzekaniem o winie jest zazwyczaj bardziej skomplikowany niż rozwód bez orzekania o winie.
🔸 Sąd prowadzi postępowanie dowodowe — przesłuchuje świadków, analizuje dokumenty, czasem powołuje biegłych.
🔸 Postępowanie dowodowe obejmuje ustalanie okoliczności dotyczących przyczyn rozpadu małżeństwa.
🔸 Konieczne jest przedstawienie dowodów winy drugiej strony — np. korespondencji, nagrań, zdjęć, zeznań świadków.
Warto pamiętać, że postępowanie może się znacząco wydłużyć, a sprawa rozwodowa może trwać nawet kilka lat. Dlatego warto mieć po swojej adwokata, który zjadł zęby na sprawach rozwodowych.
Czy można zmienić decyzję o żądaniu orzekania o winie?
Tak. Na każdym etapie postępowania aż do zamknięcia rozprawy sądowej, powód może cofnąć żądanie orzeczenia o winie i wnioskować o rozwód bez orzekania o winie — o ile druga strona również wyrazi na to zgodę.
Podsumowanie
Rozwód z orzekaniem o winie jest przewidziany w polskim prawie jako narzędzie ochrony praw małżonka pokrzywdzonego. Może mieć istotne znaczenie zwłaszcza w kontekście alimentów oraz w sytuacjach, gdy zachowanie drugiego małżonka w sposób rażący naruszyło zasady współżycia małżeńskiego. Jednocześnie warto pamiętać, że rozwód z orzekaniem o winie to postępowanie często długotrwałe, wymagające przedstawienia solidnych dowodów i wiążące się z dużym ładunkiem emocjonalnym.
Jeśli rozważają Państwo złożenie pozwu o rozwód z orzekaniem o winie — zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią. Oferujemy kompleksową pomoc prawną, wsparcie w zgromadzeniu dowodów i reprezentację w sądzie.
Potrzebujesz pomocy ze swoją sprawą rozwodową? Lub może zastanawiasz się jaką podjąć decyzję lub czy w ogóle Twój rozwód jest możliwy? Zapraszam do kontaktu. Sprawami rozwodowymi zajmuję się już od 8 lat i przeprowadziłam ich około setki, z chęcią pomogę i Tobie!
Adwokat Poznań sprawy rozwodowe
Kancelaria Adwokacka Adwokat Agata Rebeczko
Profesjonalne wsparcie w sprawach rozwodowych Poznań
📞 [697322500] | ✉️ [arebczko@adwokatpoznan.eu] |
